...

Gebroken heup na val

Cijfers
Een gebroken heup komt zeer vaak voor en ontstaat meestal altijd na een val of ongeluk. In Nederland zijn er gemiddeld zo’n 25.000 heupfracturen per jaar (in de 65+ populatie) en dit neemt aantal neemt met de vergrijzing alleen maar toe. In 2018 is het aantal mensen dat overleed door een accidentele val (na vallen, struikelen of uitglijden) met 600 gestegen ten opzichte van het voorgaande jaar, zo publiceerde het CBS.

Een opvallend punt is dat het aantal personen dat door de gevolgen van een val na meer dan 30 dagen overleed, in tien jaar bijna is verdubbeld. De grootste oorzaak voor ‘laat’ overlijden na een val is het breken van de heup. Dit gold in 60% van de personen.

Behandeling en revalidatie
De heup bevindt zich waar het bovenbeen en bekken bij elkaar komen in het lichaam. Je kan een heup op verschillende plaatsen breken en dit zijn de meest voorkomende breuken: 

  • Dijbeenhalsbreuk (collumfractuur): deze breuk ligt in het bovenste gedeelte van het dijbeen.
  • Pertrochantere femur fractuur:  een breuk door de verdikking van het dijbeen 
  • Subtrochantere femur fractuur: een breuk onder de verdikking van het dijbeen 

De behandeling van een gebroken heup kan verschillende technieken bevatten. Dit is onder andere afhankelijk van de aard van de breuk, de plaats van de breuk en de leeftijd van de patiënt. De behandelingen zijn altijd operatief met als doel de breuk zo te fixeren dat de patiënt het been zo snel mogelijk weer kan belasten. In sommige gevallen wordt er ook gekozen voor een heupprothese (kunstheup). Na de operatie kan het revalidatieproces beginnen. Dit gebeurt vrij snel na de operatie omdat een te lange bedrust negatieve gevolgen kan hebben voor de patiënt. Hierdoor kunnen complicaties ontstaan met de spierkracht, de longen en vermindering van het uithoudingsvermogen. De revalidatie wordt onder begeleiding van een fysiotherapeut gedaan.

De eerste zes weken na de operatie van een gebroken heup na een val gelden de volgende leefregels:

  • niet fietsen;
  • niet zelf autorijden;
  • risicobewegingen vermijden;
  • slapen het liefst op de rug, en anders op de zij met een kussen tussen uw benen;
  • heup niet verder buigen dan 90 graden (is zitpositie);
  • knie/voet niet naar binnen draaien;
  • benen niet over elkaar leggen;
  • niet bukken;
  • op de rug slapen; als u op de zij moet liggen (bijvoorbeeld bij het wassen), dan moet er een kussen tussen uw benen.

Voor de zitten/staan­ en staan/zittenbewegingen geldt de eerste maanden:

  • niet in een te lage stoel zitten; de hoogte moet minimaal 45 cm vanaf de grond zijn;
  • niet voorover buigen in de stoel/op het toilet;
  • bij het gaan staan en zitten het geopereerde been altijd naar voren plaatsen;
  • bij het gaan staan en zitten de handen altijd op de stoelleuning of op de bedrand plaatsen, dus niet optrekken of hangen aan krukken/hekken/rollator. 

Preventie
Er komt een veel leed kijken bij een heupfractuur en valpreventie staat daarom ook bij veel ouderenzorgorganisaties hoog op de agenda. Lees hier meer over valpreventie.Wolk heupairbag heeft als eerste ter wereld een effectieve heupbescherming ontwikkeld om heupen te beschermen bij een val. Lees hier meer.

Meer lezen? Bekijk onze laatste nieuwsberichten: